Kościół Św. Apostołów Filipa i Jakuba w Hanuszyszkach

ul. Mokyklos 2A, wieś Onuškis, rejon Trocki


Powiększony obraz

Jest to kościół znajdujący się na południu miasteczka Hanuszyszki. Pierwszy kościół jest wspominany w 1526 r. Uważa się, że w końcu XVI wieku należał do ewangelików reformowanych, gdyż właściciel folwarku w Hanuszyszkach zwrócił go katolikom w 1611 r..

W 1655 r. kościół spłonął. W 1673 r. znajdowała się tu plebania i nowy przytułek. Kościół odbudowano po 1674 r. W 1797 r. był już bardzo stary i spróchniały. Został nieco odremontowany w 1820 r., a w 1823 r. legł w gruzach. W tym samym miejscu w latach 1823–1829 staraniami dworzanina K. Šetkevičiusa zbudowano obecny kościół z cegieł i kamienia murarskiego.

Mieszkańcy prosili o nabożeństwa w języku litewskim, jednak w 1832 r. komisja wyznaczona przez biskupa ustaliła, że parafianie w domu mówią po litewsku, ale modlą się po polsku, więc nabożeństwa po litewsku są niepotrzebne. Częściowo zaczęto je odprawiać dopiero od 1893 r. Na początku XX wieku obowiązki organisty pełnił tu Kipras Petrauskas.

W latach 1927–1939 proboszczem kościoła był Kazimieras Cibas. Troszczył się o trzeźwość parafian, postęp kulturowy i religijny, gospodarstwo rolne parafii. W latach 1939–1953 proboszczem był Nikodemas Švogžlys-Milžinas.

Kościół jest w stylu późnego klasycyzmu, noszący cechy romantyzmu, salowy. Ma plan prostokąta i portyk z 6 kolumnami doryckimi. Wnętrze składa się z trzech naw. Cylindryczne sklepienia podtrzymują cztery kolumny. Podwórze kościelne otacza ogrodzenie z kamienia murarskiego i ceglanych słupków. Znajduje się w nim drewniana dzwonnica. W dniu 14 czerwca 1993 r. pochowano tu zwłoki Sygnatariusza Deklaracji Niepodległości Litwy, zesłańca 1941 r. Donatasa Malinauskasa, jego żony i siostry (zmarłych na Ałtaju). Przy kościele znajduje się stary plac wybrukowany kamieniami. Niegdyś organizowano tu jarmarki. Również obecnie odbywają się tu jesienne targi, koncerty i inne święta wspólnoty.

Kościół ten włączono do szlaku pielgrzymkowego św. Jakuba na Litwie.

 


Z powrotem